Факти за рециклирањето на пластика: Уште од нејзиното пронаоѓање, за само половина век, количината на пластика што е произведена е веќе во милијарди тони! Колку и да изгледа вредно тоа за пластиката, најголемиот дел од произведената пластика се претвори во фрлено ѓубре, сериозно загадувајќи ја планетата.
Сето тоа излезе на виделина кога група научници се обидоа да направат, прва од ваков вид, колку вкупно пластика беше произведена, фрлена, изгорена, фрлена на депонии и рециклирана. Но, бројките беа збунувачки и за самите научници! За само 6 децении, произведовме околу 8,3 милијарди метрички тони пластика. Голем дел од оваа количина е пластика за една употреба што не може да се рециклира.
Бидејќи пластиката трае повеќе од 400 години пред да се распадне, тешко дека некогаш ќе се рециклира или согори, повеќето од пластиката некогаш создадена, сè уште постои. Најчесто како ѓубре.
Дури и Џена Џамбек, инжењер за животна средина од Универзитетот во Џорџија, со специјалност за проучување на отпад од пластика во океанот, беше шокирана од збирните бројки околу пластиката. Иако очекуваа брзо зголемување на количината на пластика произведена од 1950 година, реалноста беше надвор од замислата на тимот.
Систем кој не е подготвен за таков ненадеен скок на бројки сигурно ќе пропадне. Затоа имаше толку многу случаи на глобални системи за отпад што протекуваат во океанот, посочува Џена.
Значи, за колку ѓубре зборуваме?
Оваа студија објавена во „Science Advances“, е првата што спроведе светска анализа на целата произведена пластика до сега.
Еве ги фактите за рециклирање на пластика од студијата:
● Вкупна пластика произведена од 1950 година – 8,3 милијарди метрички тони
● Вкупна пластика што стана отпад – 6,3 милијарди метрички тони
● Вкупна пластика што се рециклираше – 9%
● Вкупна пластика фрлена на депонии – 79%
● Вкупна пластика фрлена во океанот секоја година – 8 милиони метрички тони
Ако се следи сегашниот тренд, само до 2050 година, нашите депонии ќе бидат домаќини на 12 милијарди метрички тони пластика. Тоа е приближно 35,000 пати потешко од зградата на Емпаер Стејт. Со едноставни зборови, ако не дејствуваме сега, ние сме 100% зезнати!
Роланд Гејер, главниот автор на студијата, кој работи како професор на Универзитетот во Калифорнија специјализиран за индустриска екологија, тврди за важноста на мерењето и земањето предвид на она што се случува со огромната количина пластика што се произведува. Следниот чекор, рече Роланд Гејер, ќе биде изградба на фондација што може подобро да управува со пластични производи.
Стапката на раст на производството на пластика е таква што, скоро двојно се зголемува, на секои 15 години, оставајќи го целиот друг вештачки материјал далеку зад себе. За разлика од кој било друг материјал, пластиката е силна, издржлива и многу ефтина, додека други материјали како што е челикот, кој кога се користи во градежништвото, има животен век долг една деценија, а 50% од целата произведена пластика се фрла како отпад за помалку од една година.
Скоро 50% од смоли и влакна потребни за производство на пластични производи се произведени во последните 13 години. Близу 28% од светските смоли и околу 68% од акрилните и полиестерските полиамидни влакна доаѓаат од Кина.
Еден од примарните виновници одговорни за брзото зголемување на производството на пластика е широкорастечката употреба на пластична амбалажа. Не мислите дека пластичната амбалажа, пронајдена скоро во сите продадени работи, е значителна непријатност?
Научниците предвидуваат дека до 2050 година, океанот по тежина, ќе има повеќе пластика отколку риба.
Фактот дека овој цитат стана толку популарен е показател за зголемената свест во врска со штетните ефекти на пластиката и потребата од нејзино ограничување. Џена Џамбек го водеше истиот тим да ја анализира количината на пластичен отпад што влегува во океаните секоја година. Резултатите беа шокантни – 8 милиони метрички тони пластика секоја година! Тоа е исто како еден камион за смет да фрла полн товар во океанот секоја минута.
Стапката на рециклирање во Европа е 30% додека во Кина е 25%. За жал, САД, една од таканаречените суперсили, рециклира оскудни 9% од 2012 година!
Производите, како што се пластични предмети за една употреба, за кои е познато дека предизвикуваат сериозни еколошки и здравствени проблеми, треба да бидат заменети со еколошки алтернативи или систематски да се исфрлат од употреба. Еве еден пример: Велика Британија предлага забрана за пластика за една употреба.
