Во последните неколку недели, додека луѓето се обидуваа да создадат залихи на храна што ќе трае, светската продажба на конзервирана и замрзната храна значително се зголеми, а дури и продажбата на замрзнувачи бележи пораст. Но, многумина од нас научија дека свежото овошје и зеленчук се најхранливи производи.
Фатима Хачем, постар нутриционист во Специјализираната организација за храна и земјоделство на ООН (ФАО), вели дека е важно да се запамети дека храната е најхранлива за време на бербата. Свежите овошја почнуваат да се распаѓаат веднаш штом ќе се соберат затоа што почвата од која растат и дрвјата на кои растат се нивниот главен извор на хранливи материи и енергија, пишува Би-Би-Си.
„Свежиот зеленчук наменет за термичка обработка може да изгуби дел од неговата хранлива вредност ако остане на полицата подолго време“, вели Хачем.
Откако ќе се соберат, овошјето или зеленчукот продолжуваат да ги привлекуваат своите хранливи материи и да ги разградуваат за да ги одржат своите клетки живи, но некои хранливи материи се особено чувствителни.
Витаминот Ц, кој му помага на човечкото тело да апсорбира железо, помага во намалување на нивото на холестерол и штити од слободни радикали, е особено чувствителен на кислород и светлина.
Чувувањето на производот во фрижидер го забавува процесот на деградација на хранливи материи, иако стапката со која се губат овие хранливи материи варира од производ до производ.
Дајан Барет, поранешен научник на Универзитетот во Калифорнија, открила дека спанаќот губи 100 проценти од содржината на витамин Ц во рок од седум дена, ако се чува на собна температура од 20 Целзиусови степени, а доколку се чува во фрижидер, губи 75 проценти. Чуван во замрзнувач, губи само 30 проценти од витаминот Ц.
За разлика од спанаќот, морковите складирани една недела на собна температура губат само 27 проценти од нивната содржина на витамин Ц, а други зеленчуци чија хранлива вредност ја проучуваше Барет изгуби многу помалку витамин Ц во замрзнувачот. Таа објасни дека замрзнувањето го запира процесот на оксидација, што е една од причините зошто земјоделските производи можат да потемнат откако ќе се наберат.
Брзо замрзнување
Брзото замрзнување на земјоделските производи е релативно ново во прехранбената индустрија.
Зеленчукот се бере, се транспортира во фабриката, се мие, бланшира и замрзнува за нешто повеќе од два часа. Во 1970-тите, овој процес траеше неколку дена.
Брзината е клучна во индустријата за замрзнати производи.
Технолошките иновации во последните неколку децении го скратија процесот на замрзнување на храната
Пред замрзнување, земјоделскиот производ е бланширан, што значи дека се загрева неколку минути на висока температура. Ова е потребно за да се деактивираат несаканите ензими кои ја расипуваат текстурата и бојата за време на ладното складирање, вели Барет. Таа додава дека овој процес сè уште ја намалува хранливата содржина на храната.
Конзервирана храна
„Иако не постои причина да се грижите кога станува збор за замрзната или конзервирана храна, подобро е да се одлучите за замрзната храна поради количината сол додадена за време на конзервирањето, а шеќерот се додава во некои конзервирани видови овошје“, вели Хачем.
Но, конзервирањето може да ја подобри безбедноста на храната, особено оние склони кон развој на патоген. „Во процесот на конзервирање, добро е што храната оди во процес во кој се стерилизира“, вели Барет.
„Резултатот е поголема загуба на хранливи материи, но откако овошјето или зеленчукот ќе се најдат во конзерва, тие можат да останат таму со години и можете да бидете сигурни дека храната е безбедна затоа што поминала низ процес што ги убива сите микроорганизми“.
Свежа храна
Најважна е разновидна исхрана, вели Хачем, која самата посегнува по комбинација на свежа, замрзната и конзервирана храна.
„Ќе добиете избалансиран оброк со подготовка на замрзнат или конзервиран зеленчук, но тоа не може да ја замени важноста за консумирање свежа храна“, вели Хачем.
„Во изолација, проблемот е да се обезбеди максимална хранлива вредност на овошјето и зеленчукот и тие нè советуваат да одиме на шопинг само еднаш неделно“.
Без разлика дали храната е замрзната, конзервирана или свежа, научниците се согласуваат дека е важно да се консумираат овошје и зеленчук секојдневно, без разлика на тоа како се подготвени.
Британскиот NHS смета дека свежото, замрзнатото, конзервирано или суво овошје и зеленчук треба да е дел од вашите „пет дневни оброци“. И Барет верува дека е важно да не престанете да консумирате овошје и зеленчук во која било форма.