Реакција на Првата детска амбасада во светот-Меѓаши:
Деновиве сведоци сме на притисоци врз младите затоа што изразуваат подготвеност да учествуваат на протест за животната средина бидејќи им е загрозено најелементарното право – правото на живот (Конвенција за правата на детето, член 6).
Се прашуваме кому му одговара младите да бидат на часови, да не го дигнат својот глас, да молчат, да не учествуваат во општествено политичкиот живот, да бидат безгласни, мирни и никаде да ги нема, да го прифатат молчешкум неподносливото загадување?
Да се потсетиме, истите притисоци се случуваа пред само неколку години кога се појави Средношколскиот пленум. И ним им се закануваа дека нема да им ги оправдаат часовите, дека ќе треба да донесат оправдание од лекар доколку сакаат да им се оправдаат…
Притисоците под кои се наоѓаат младите и со кои се соочуваат во нашата на секое ниво загадена животна средина, за жал се поттикнати од актуелната општествена структура која последниве 20тина години мултиплицира нетрпеливост. Насилството, криминалот, заканите…се прелеваат врз воспитно-образовниот систем и продуцираат поделеност, раздвоеност, насилство од секаков вид, искривување на моралните норми…
И сега кога се јавува иницијатива од страна на младите, некому тоа му пречи бидејќи тука нема меѓуетничка поделеност, тука младите имаат простор за заедничка акција без оглед на нивниот културен бекграунд, различностите, бидејќи сите се соочени со истиот проблем: енормната загаденост на воздухот.
Учениците имаат право да се самоорганизираат низ неформални форми на здружување и акции и да се залагаат за истите пред институциите кон кои се однесуваат барањата. Младите имаат енергија и решителност да го бараат од државата она што им е неприкосновено право, а тоа е чист воздух и никој тоа не може да им го забрани и ускрати. Наместо да ги казнуваме треба да ги охрабриме, поддржиме и да им обезбедиме простор во кој ќе можат да го изразат своето незадоволство од загаденоста на животната средина и што е најважно да се потрудиме да им го обезбедиме правото да дишат! И да им се придружиме! Во другите европски земји наставниот кадар не врши притисоци за протестите што се одржуваат секој петок – Friday for future, напротив во многу училишта и како предмет се воведуваат климатските промени и загадувањето на животната средина. Наставниот кадар треба да ги поттикне учениците да бидат дел од промената и да им дадат можност да ги изразат своите ставови и барања.
На децата во Македонија им е загрозено најелементарнот право – правото на живот! Секое второ болно дете минатата година се лекувало од респираторни болести кои најчесто се директна последица на загадениот воздух. Децата се најосетливата група на сите загадувања од животната средина.
Македонија е потписничка на Конвенцијата за правата на детето. Според член 6 од Конвенцијата, Република Македонија е должна на децата да им овозможи да живеат и да се развиваат во чиста животна средина.
Сметаме дека треба да се нагласи и да не се заборави дека примарно заштитата и унапредувањето на животната средина и на природата се едни од темелните вредности на уставниот поредок на Република Македонија (член 8, став 1, алинеја 10). Со Уставот член 43 е загарантирано правото на секој човек на здрава животна средина. Државата е должна да ги унапредува и да ги штити животната средина и природата. Македонија мора да обезбеди услови за остварување на правото на граѓанките/граѓаните на здрава животна средина, да им обезбеди на младите можност да дишат во секаква смисла на зборот!
Fridays For Future Skopje